VUB-studenten riskeren schorsing
“Er is nog steeds een genocide bezig in Gaza. Ik blijf mijn stem verheffen, ondanks de angst en onzekerheid die dit proces veroorzaakt. Dit gaat niet alleen om mij, maar om het recht van alle studenten om op te komen voor wat juist is.”
Aan het woord is Johanna, een 19-jarige studente politieke wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Samen met een andere student wordt ze beschuldigd van belaging en intimidatie na deelname aan een vreedzame protestactie op de campus. De universiteit spande een tuchtprocedure aan, met een mogelijks een jaar schorsing tot gevolg.
Hoe is het zover kunnen komen?
In juni organiseerden studenten een protestactie op de VUB-campus tijdens een personeelsbarbecue. Vlaams Parlementslid Koen Daniëls (N-VA) was aanwezig als genodigde in zijn functie als volksvertegenwoordiger. De studenten confronteerden hem met de standpunten van zijn partij over de situatie in Gaza. Johanna licht toe: “Ik heb hem aangesproken op zijn standpunt over Israël. Het was een vreedzame actie, altijd met respect voor zijn functie. Er kwam geen security aan te pas en er was geen sprake van intimidatie”. Desondanks wordt de actie door de universiteit bestempeld als intimidatie en belaging.
Een breder probleem: het recht op protest onder druk
De zaak van Johanna en haar medestudent staat symbool voor een groter maatschappelijk vraagstuk: hoe gaan we als samenleving om met vreedzaam protest en kritische stemmen? Het recht op protest is een essentieel onderdeel van een gezonde democratie. Toch komt dit recht meer en meer onder druk te staan.
De criminalisering van actievoerders is geen nieuw fenomeen, vooral niet in de context van protesten rond Gaza. Maar het feit dat een universiteit als de VUB deze strenge maatregelen treft, veroorzaakt verontwaardiging. De mogelijke sanctie – een schorsing van een jaar – heeft niet alleen een directe impact op het academische traject van de studenten, maar vormt ook een gevaarlijk precedent voor hoe kritische stemmen op een universiteit worden behandeld.
“Van strafbare feiten is geen enkele sprake. Belaging? Mijn cliënten hebben enkel een Vlaams Parlementslid aangesproken tijdens een zeer breed gedragen protestactie”, benadrukt advocate Laura Adriaensens, die samen met Jan Buelens de studenten bijstaat. “De VUB kiest meteen voor een tuchtprocedure, terwijl haar reglement duidelijk bepaalt dat dat pas kan als pogingen tot verzoening of bemiddeling faalden. Waarom de VUB meteen de strengste weg bewandelt, weten we niet, en we stellen ons daar ernstige vragen bij.”
Een groeiende beweging van solidariteit
De zaak heeft brede solidariteit opgewekt, zowel binnen als buiten de universiteit. Het VUB Palestine Solidarity Network schreef een open brief aan de rector, ondertekend door honderden studenten en academici. Daarnaast stroomden brieven binnen bij de universiteit met de oproep de tuchtprocedure stop te zetten. Ook werd een crowdfundingcampagne opgezet om de juridische kosten te dekken.
Op 20 februari komt de zaak opnieuw voor de tuchtcommissie van de VUB. De afloop van deze zaak zal niet alleen bepalend zijn voor Johanna en haar medestudent, maar ook een signaal geven over de ruimte die er in onze samenleving is voor vreedzaam protest. Het is een zaak die iedereen aangaat die waarde hecht aan onze rechten op vrije meningsuiting en vreedzaam protest, zowel binnen als buiten de universiteit.
